Szanowni Państwo, Drodzy Przyjaciele, to dla mnie wyjątkowa oraz iście wzruszająca chwila, kiedy mogę powitać Państwa na naszej dzisiejszej uroczystości. Witam Państwa w imieniu Fundacji na Rzecz Myślenia, witam Państwa jako przyjaciół naszej Patronki, jako przyjaciół Pani Profesor Barbary Skargi.
Niespełna rok temu – tutaj, w gościnnych komnatach Łazienek Królewskich – podczas spotkania poświęconego myśli Barbary Skargi, postulowałem ufundowanie czegoś ryzykownego do pomyślenia. Mianowicie: powołanie republiki eseju metafizycznego.
Jury Konkursu o Nagrodę im. Barbary Skargi przyznało tytuł Laureata Marcinowi Porębie, autorowi eseju "Granice względności. Opis metafizyczny". Oto tekst laudacji wygłoszonej przez Przewodniczącą Jury, prof. Małgorzatę Kowalską.
Marek Kozłowski (ur. 1951) – studiował chemię i filozofię na Uniwersytecie Łódzkim. Zajmuje się filozofią nowożytną, głównie krytyczną recepcją filozofii Hegla i Marksa; doktorat Jakościowa zmiana społeczna w świetle twórczości Karola Marksa (1983), habilitacja Encyklopedia kapitału w zarysie (Łódź 1994). Obecnie pracuje w Katedrze Historii Filozofii na stanowisku profesora nadzwyczajnego.
Marcin Poręba (ur. 1967 w Krakowie) – 1985–1989 studia filozoficzne na Uniwersytecie Warszawskim. Od 1989 pracuje w Instytucie Filozofii UW. Uczeń prof. Marka J. Siemka.
Ze Wstępu:
Zajmuję się tu problemami z pogranicza ontologii, teorii poznania i filozofii umysłu. Wśród zagadnień, o których zamierzam mówić, znajdą się kwestie względności i bezwzględności, przestrzeni i czasu, prawdy, indukcji, relacji między obiektami matematycznymi a światem fizycznym i psychicznym, a także kwestie dotyczące umysłu, myślenia, pojęć i świadomości. Chcę ukazać pewne interesujące, niekiedy zaskakujące związki między nimi, nade wszystko zaś nakreślić perspektywę, która wydaje mi się istotnym krokiem naprzód ku ich lepszemu zrozumieniu.
Ta perspektywa lepiej w moim przekonaniu wyraża to, czym jest metafizyka, lepiej niż tradycyjne jej pojęcie, zgodnie z którym metafizyka to tyle, co rozważania nad podstawowymi, koniecznymi własnościami bytu. Zarazem pozwala ona zrozumieć, dlaczego powszechnie dziś konstatowana śmierć metafizyki okazuje się pozorna. Perspektywa ta ujawnia związki między zagadnieniami wymienionymi na początku i wzorzec, w jaki układają się one. Metafizyczność jakiegoś problemu nie polega na tym, że leży on w wyłącznych kompetencjach metafizyki w rozumieniu dyscypliny filozoficznej, ostro odgraniczonej od innych dziedzin filozofii oraz od wszelkich nauk, tak formalnych jak empirycznych.
Autor o sobie: Maciej Sosnowski (ur. 1979 r. w Końskich) – doktor filozofii, adiunkt w Instytucie Filozofii Polskiej Akademii Nauk, autor Pokochać dialektykę. O pojęciu miłości w filozofii spekulatywnej z nieustającym odniesieniem do Sørena Kierkegaarda, mąż i ojciec.
Szymon Wróbel jest profesorem filozofii w Instytucie Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk oraz w Instytucie Badań Interdyscyplinarnych Artes Liberales UW. Wróbel opublikował siedem książek i (zbyt) wiele artykułów w czasopismach naukowych. Książki (w języku polskim): Ćwiczenia z przyjaźni, Kraków: Universitas 2012; Umysł, gramatyka, ewolucja. Wykłady z filozofii umysłu, Warszawa: PWN 2010; Szkoła jako fikcja i inne eseje z filozofii edukacji [z Radosławem Nawrockim], Poznań-Kalisz: Wydawnictwo Naukowe UAM 2010; Granice polityczności [z Pawłem Dyblem] Warszawa: Aletheia 2008; Władza i rozum. Stadia rozwojowe krytycznej teorii społecznej, Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2002; Galaktyki, biblioteki, popioły, Kraków: Universitas 2001; Odkrycie nieświadomości, Czy destrukcja kartezjańskiego pojęcia podmiotu poznającego?, Fundacja na rzecz Nauki Polskiej, Warszawa 1997 (wznowienie: Toruń: Wydawnictwo Naukowe UMK 2012). Ostatnia jego książka zatytułowana Deferring the Self właśnie została opublikowana po angielsku przez wydawnictwo Peter Lang Verlag.
Krzysztof Żółtański (ur. 1963) – studiował filozofię na Uniwersytecie Wrocławskim, uzyskując tytuł doktora na podstawie pracy O możliwości idealnego przedmiotu poznania, napisanej pod kierunkiem prof. Mirosława Żarowskiego. Od kilkunastu lat mieszka w Wałbrzychu, wykonując zawód nauczycielski w liceach i na prywatnych uczelniach, pozostając przeważnie poza rygorem zatrudnienia etatowego. Zajmuje się również mniej lub bardziej regularnie tłumaczeniami, różnego typu usługami pisarskimi i publicystyką, od niedawna również opieką nad osobami niepełnosprawnymi. Jest autorem kilkunastu obszerniejszych artykułów filozoficznych i publicystycznych oraz sporej liczby pomniejszych publikacji. Miłośnik pieszych wędrówek i (również miejskich) krajobrazów, obserwator ptaków. W swych zainteresowaniach kieruje się ku problematyce źródeł myślenia filozoficznego, jego specyficznych cech i relacji, w jakiej pozostaje ono do systemu teoretycznego poznania, obyczajowości i polityki. Przekonany o jedności filozofii, nie dąży do wyspecjalizowania się w jednym z jej kierunków lub skupienia na wyróżnionej epoce. Niemniej coraz mocniej pochłania go archaiczna i klasyczna Grecja, gdzie odnajduje klucze do interpretowania problemów nowoczesności (a zatem i „ponowoczesności”).
Jury Konkursu o Nagrodę im. Barbary Skargi wytypowało pięciu finalistów.
Na ostateczne zwycięstwo mają teraz szanse:
Marek Kozłowski (za esej Przewrót kopernikański 2.0)
Marcin Poręba (za esej Granice względności. Opis metafizyczny)
Maciej Adam Sosnowski (za esej Przejścia metafizyki. Dwa eseje po Heglu)
Szymon Wróbel (za esej Powrót Alkibiadesa. Opowieść o stłumieniu Erosa)
Krzysztof Żółtański (za esej bez tytułu)
